Theo nghiên cứu do tạp chí y khoa Lancet thực hiện cùng Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hơn 1 tỷ người trên thế giới đang mắc bệnh béo phì, tương đương cứ 8 người thì có 1 người béo phì. Mặc dù đã thay đổi chế độ ăn uống và tập luyện thể dục thường xuyên, nhưng đôi khi những nỗ lực này vẫn chưa đủ để đạt được mục tiêu giảm cân của họ. Trong những trường hợp như vậy, việc sử dụng thuốc giảm cân là lựa chọn lý tưởng của nhiều người. Các loại thuốc này được kê đơn bởi bác sĩ, dựa trên tình trạng sức khỏe và nhu cầu cá nhân của người bệnh, giúp họ đạt được vóc dáng mơ ước mà không cần can thiệp phẫu thuật.

Hãy cùng Bệnh viện AVA khám phá về những thông tin cần biết về thuốc giảm cân nhé!

1. Những nghiên cứu về thuốc giảm cân

Zepbound (Tirzepatide) là thuốc giảm cân mới nhất được FDA phê duyệt gần đây. Trong các nghiên cứu, các thành viên tham gia đã dùng thuốc này tiêm dưới da mỗi tuần một lần và đã giảm trung bình 21% cân nặng.

Trong thập kỷ qua, các loại thuốc giảm cân được FDA phê duyệt bao gồm:

• Zepbound (Tirzepatide): được phê duyệt ngày 8/11/2023

• Wegovy (Semaglutide): được phê duyệt ngày 4/6/2021

• Saxenda (Liraglutide): được phê duyệt ngày 23/12/2014

• Contrave (Bupropion và Naltrexone): được phê duyệt ngày 10/9/2014

• Qsymia (Phentermine và topiramate): được phê duyệt ngày 17/7/2012

Ngoài việc sử dụng để kiểm soát đường huyết ở các bệnh nhân tiểu đường loại 2, một số loại thuốc mới như Ozempic (semaglutide) và Mounjaro (Tirzepatide) cũng đang được sử dụng “ngoài chỉ định” để giảm cân. Mặc dù chúng chưa được FDA chấp thuận cho mục đích này, tuy nhiên các bác sĩ vẫn có thể kê đơn cho những trường hợp cụ thể và được cho là phù hợp.

Việc kê đơn các thuốc giảm cân là giải pháp hiệu quả cho những người trưởng thành hoặc trẻ em có các bệnh lý ảnh hưởng đến sức khỏe nghiêm trọng như tăng huyết áp, tiểu đường loại 2 hoặc cholesterol cao. Khi điều trị bằng thuốc, bệnh nhân phải kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh, ít chất béo và tập luyện đều đặn.

2. Lợi ích khi sử dụng thuốc giảm cân

Việc kết hợp sử dụng các loại thuốc kê đơn cùng với những thay đổi trong lối sống như chế độ ăn uống lành mạnh và tăng cường hoạt động thể chất có thể giúp giảm cân và duy trì cân nặng. 

Các nghiên cứu cho thấy, một số người dùng thuốc giảm cân kê đơn đã giảm được 10% hoặc hơn so với cân nặng ban đầu. Tuy nhiên, mức độ giảm cân còn thay đổi tùy từng loại thuốc và từng cá nhân. Hầu hết khả năng giảm cân sẽ xảy ra trong 6 tháng đầu tiên kể từ khi bắt đầu sử dụng thuốc.

Việc sử dụng thuốc giảm cân có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe như giảm đường huyết, huyết áp và mức độ triglyceride. Ngoài ra, giảm cân cũng có thể cải thiện một số vấn đề sức khỏe liên quan đến thừa cân và béo phì, chẳng hạn như đau khớp và rối loạn giấc ngủ.

3. Một số vấn đề đáng chú ý khi sử dụng thuốc giảm cân

Các chuyên gia lo ngại rằng, trong một số trường hợp, các tác dụng phụ của thuốc giảm cân kê đơn để điều trị thừa cân và béo phì có thể vượt quá lợi ích mà nó mang lại. Vì lý do này, họ khuyến cáo không nên sử dụng thuốc giảm cân chỉ với mục đích cải thiện ngoại hình. 

Tác dụng phụ

Các tác dụng của thuốc có thể khác nhau tùy thuộc vào loại thuốc và cách chúng tác động đến sức khỏe. Những tác dụng phụ bao gồm: khô miệng, chóng mặt, mất ngủ, đau đầu, đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, táo bón,… Hầu hết những triệu chứng này đều nhẹ và thường được cải thiện nếu tiếp tục sử dụng thuốc. Tuy nhiên, việc cân nhắc những yếu tố có thể gây khó chịu trong thời gian đầu là rất quan trọng để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân.

Chú thích:

GLP-1RA, bao gồm cả semaglutide, gây ra tình trạng buồn nôn ở khoảng 1/3 số bệnh nhân được điều trị, và hiện tượng này phụ thuộc vào liều lượng cũng như thời gian sử dụng. Trong hình (A), so sánh trực tiếp giữa Semaglutide dạng tiêm dưới da và dạng uống, cùng với các liều lượng khác nhau của Semaglutide dạng uống, xảy ra lần xuất hiện đầu tiên của hiện tượng buồn nôn. Trong hình (B), quá trình buồn nôn được thể hiện đối với Semaglutide dạng tiêm dưới da. GLP-1RA, chất chủ vận thụ thể glucagon-like peptide-1.

Hiệu quả ngắn hạn

Thuốc giảm cân có thể mang lại kết quả giảm cân nhanh chóng trong thời gian đầu. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy việc duy trì cân nặng lâu dài là một thách thức đối với hầu hết mọi người, bất kể họ có sử dụng thuốc giảm cân hay không. Người dùng thuốc giảm cân vẫn có thể tăng cân trở lại khi ngưng dùng thuốc, trừ khi họ thực sự thay đổi lối sống bền vững.

Chi phí cao

Các loại thuốc giảm cân tốt trên thị trường có giá khá đắt đỏ. Vì vậy, điều quan trọng là phải xem xét kỹ lưỡng chi phí của các loại thuốc này và cân nhắc những lợi ích tiềm năng cũng như tình hình tài chính của bản thân trước khi quyết định sử dụng.

Lệ thuộc vào thuốc giảm cân

Một số loại thuốc giảm cân có thể gây nghiện, đặc biệt là các loại ảnh hưởng đến sự thèm ăn hoặc tâm trạng người dùng. Do đó, điều quan trọng là bệnh nhân phải tuân theo liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ để giảm thiểu nguy cơ bị lệ thuộc vào các loại thuốc này.

4. Đối tượng sử dụng thuốc giảm cân

Hầu hết các loại thuốc giảm cân được kê đơn đối với người có tình trạng cụ thể, chẳng hạn như chỉ số khối cơ thể (BMI) xác định hoặc có nguy cơ y tế liên quan đến cân nặng nghiêm trọng trước khi sử dụng các loại thuốc này. 

Thuốc giảm cân được chỉ định cho các bệnh nhân béo phì với chỉ số khối cơ thể (BMI) ban đầu lớn hơn 30kg/m^2 hoặc các bệnh nhân thừa cân với BMI lớn hơn 27kg/m^2 đi kèm với các bệnh lý khác như huyết áp cao, tiểu đường loại 2, cholesterol/lipid cao hoặc rối loạn giấc ngủ. 

Việc sử dụng các loại thuốc chỉ được khuyến nghị khi các phương pháp ăn kiêng và tập luyện không đạt được kết quả mong muốn. Trước khi kê đơn, bác sĩ sẽ đánh giá tổng thể tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, bao gồm tiền sử y tế và các vấn đề liên quan đến cân nặng, đồng thời thảo luận kỹ về lợi ích và rủi ro khi dùng thuốc giảm cân.

5. Kết hợp thuốc giảm cân và phẫu thuật hút mỡ/tạo hình thành bụng

Các nghiên cứu y khoa gần đây chỉ ra rằng bệnh nhân có chỉ số BMI từ 30 trở lên có nguy cơ gặp biến chứng cao hơn trong thời gian hậu phẫu. Với những người có BMI dưới 30, tỉ lệ biến chứng là khoảng 5-7%. Tuy nhiên, những người thừa cân với BMI trên 30 sẽ có nguy cơ biến chứng lên đến 65%.

Tại Bệnh viện AVA, TS.BS Nguyễn Thiện Khanh sẽ yêu cầu bệnh nhân có BMI trên 30 trước khi thực hiện các cuộc đại phẫu như hút mỡ hay tạo hình thành bụng có thể cân nhắc giảm cân bằng thuốc giảm cân. Điều này nhằm đảm bảo sức khỏe tối ưu của bệnh nhân và hạn chế các biến chứng có thể xảy ra.

6. Cơ chế hoạt động của các loại thuốc giảm cân.

Các loại thuốc giảm cân hoạt động bằng cách can thiệp trực tiếp vào quá trình tiêu hóa và các cơ quan liên quan. Chúng làm giảm sự hấp thu các chất dinh dưỡng và gây cảm giác no hoặc chán ăn. Kết quả là lượng calo được đưa vào cơ thể sẽ giảm đi, dẫn đến việc giảm cân.

7. Cách sử dụng thuốc giảm cân một cách đúng đắn

• Tuân theo các hướng dẫn cụ thể của bác sĩ, chỉ nên mua thuốc từ những nhà thuốc hoặc nhà phân phối được chuyên gia y tế chấp thuận. 
• Thuốc chỉ được dùng hỗ trợ trong quá trình giảm cân, bệnh nhân cần kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục để có được kết quả tối ưu.
• Trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào, người dùng cần tìm hiểu kỹ về tác dụng phụ và cảnh báo liên quan. Nếu sau 12 tuần dùng đúng liều mà không thấy giảm cân, nên tham khảo ý kiến chuyên gia xem có nên ngưng sử dụng thuốc hay không.
• Khi cân nhắc sử dụng thuốc giảm cân, bệnh nhân nên chia sẻ với bác sĩ về tất cả các loại thuốc, thực phẩm chức năng hay vitamin mà mình đang sử dụng. Tuyệt đối không nên dùng thuốc giảm cân khi đang mang thai, có kế hoạch mang thai hoặc đang cho con bú.

8. Kết luận

Thuốc giảm cân là phương pháp hỗ trợ khá tối ưu trong việc kiểm soát cân nặng và cải thiện sức khỏe tổng thể. Điều quan trọng nhất là nên tìm kiếm tư vấn và hỗ trợ từ bác sĩ. Việc thảo luận với bác sĩ sẽ giúp đảm bảo bạn sử dụng thuốc giảm cân phù hợp với tình trạng sức khỏe và đạt được kết quả tối ưu.

Nếu bạn còn những thắc mắc nào khác về phương pháp làm đẹp này, hãy ghé thăm Bệnh viện thẩm mỹ AVA để nhận được giải đáp trực tiếp từ đội ngũ bác sĩ. 

Đơn vị có giấy phép của cơ quan chức năng, đảm bảo đầy đủ tiêu chuẩn an toàn phẫu thuật.

—

Bệnh viện chuyên khoa Phẫu thuật và Tạo hình thẩm mỹ AVA 

Địa chỉ: 236-238 Võ Văn Tần, Phường 5, Quận 3, TP.HCM

Hotline: 0931.467.546 – 0902.686.313

Fanpage: Bệnh viện thẩm mỹ AVA 

Website: https://benhvienava.com/